ΤΟ ΛΥΡΙΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΩΤΙΚΑ ΣΠΑΡΑΚΤΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΑΣΣΑΝΗ

Η ενέργεια των αισθημάτων στο εικαστικό έργο της Ιωάννας Ασσάνη

και η «κόκκινη κορδέλα της» στον «υπέροχο» Λαβύρινθο - Ζωή.

Γράφει ο Φαίδων Θεοφίλου

Η Ιωάννα Ασσάνη εκτός από το πλούσιο ταλέντο, τη βαθιά αισθαντικότητα του καλλιτέχνη, και τις γόνιμες εμπνεύσεις της, διαθέτει και μια στέρεη εικαστική παιδεία. Ο εικαστικός της κόσμος είναι και δικός μας , που ενώ μας είναι οικείος, όλο και συναντούμε με την είσοδό μας σ’ αυτόν, νέες αποκαλύψεις, νέες θεάσεις εκείνων που ήδη γνωρίζαμε. Ένας κόσμος με εκρηκτικά χρώματα που επωάζουν τα όνειρα των αισθημάτων.

Τα γυμνά της και η κόκκινη κορδέλα, (βασικό σύμβολο και κλειδί στο έργο της) παρόντα σχεδόν σε όλη τη δημιουργία της, το χαρακτηρίζουν με μια εξωτερική όσο και εσωτερική δυναμική.

Στα γυναικεία γυμνά και στις στάσεις των σωμάτων, συχνά βρίσκει την πλήρη του έκφραση ένας ερωτικός σπαραγμός , που αναλύεται σε δυσβάσταχτη Ωραιότητα. Σε άλλα πάλι γυμνά, η ψυχική διάθεση και τα αισθήματα της στιγμής είναι έντονα αποτυπωμένα στη γλώσσα του σώματος, στο πρόσωπο και στα μάτια, μεταδίδοντας την υπέρτατη δόνηση στον φιλότεχνο θεατή.

Οι χρωματικοί της πίνακες, με πλούσια θεματική, με ζωγραφική ελευθερία που δουλεύτηκε μέσα στην αυτοπειθαρχία του καλλιτέχνη, με στοιχεία υπερρεαλισμού, ποιητική αίσθηση, συμβολισμούς και με το φως να αναδύεται μέσα από τα ζωηρά χρώματα, συνιστούν κατά τη γνώμη μου τον υπέροχο Λαβύρινθο που λέγεται Ζωή, απ’ όπου, άλλοτε γίνεται φανερή η επιθυμία να βρεθεί διέξοδος με τη χρήση της κόκκινης κορδέλας, και άλλοτε γίνεται φιλήδονη παραμονή στον Λαβύρινθο-Ζωή , με την κορδέλα να μετατρέπεται σε συνδετικό κρίκο, των σωμάτων, της μνήμης, των επιθυμιών, των ερώτων, της σχέσης ανθρώπου και Φύσης, της γης και ουρανού, της έμπνευσης και δημιουργίας. Αρκετά θέματά της, όπως για παράδειγμα τα: «Υπό το σεληνόφως Ι,ΙΙ,ΙΙΙ», αποτελούν λυρικές παραστάσεις μιας εικαστικής-ποιητικής λειτουργίας, όπου ο διακριτικός ερωτισμός αντανακλάται παντού.

Ο Λαβύρινθος όμως, μπορεί να υπάρχει και σε και ένα μόνο πρόσωπο, με τον ερωτισμό του, τα αλλησυγκρουόμενα αισθήματά του, τις προσδοκίες, τις επιθυμίες του, τα αδιέξοδά του, όπως συμβαίνει με εξαιρετικά ελκυστικό τρόπο στα γυμνά της Ασσάνη.

Το πιο έντονο, όσο και εντυπωσιακό εικαστικό αποτέλεσμα του έργου της, πέρα από την αναμφισβήτητη προσωπική της τεχνική, είναι η ισχυρή ενέργεια των αισθημάτων που αποπνέουν οι δημιουργίες της σε διαρκή ροή.

Κάπως έτσι οδηγείται κανείς στη σκέψη, ότι ο αληθινός καλλιτέχνης-δημιουργός, είναι μια σμικρογραφία του Μεγάλου Ποιητή-Δημιουργού. Μόνο που για τον Μεγάλο, αρκεί μια πνοή για να δώσει ζωή, ενώ η ανθρώπινη εικόνα του χρειάζεται, το χάρισμα του ταλέντου, την ενσυναίσθηση, τη γνώση , τη διαρκή άσκηση, τον έρωτα γι αυτό που δημιουργεί και τον μόχθο. Η Ασσάνη τα ασκεί όλα αυτά και στα δύο πρόσωπα της Τέχνης της: Στο ορατό και στο υποκρυπτόμενο.

*******

Μια μικρή ανάγνωση του εικαστικού έργου

της Ιωάννας Ασσάνη

Γράφει η Ανδρονίκη Γωγοπούλου

MASTER ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Α.Π.Θ

Για την εικαστικό Ιωάννα Ασσάνη οι γραμμές – με την έννοια της καλλιτεχνικής μουτζούρας – αποτελούν το όχημα για να απεικονίσει μνήμες, άρα να συνθέσει εικόνες από έναν άυλο κόσμο. Τα σημεία συναντιούνται, οι διαχωριστικές γραμμές ακυρώνονται, η απόσταση θεατή, δημιουργού μηδενίζεται: το προσωπικό μετατρέπεται σε καθολικό.

Με εικαστική πληθωρικότητα, αλλά και ποιητική αρμονία ζωγραφίζει τα χρώματα της καρδιάς: κόκκινο, γαλάζιο σε μια θάλασσα από γκρίζες πινελιές, που ενώ φαίνεται ότι διαχωρίζουν τα θέματα σε εικαστικούς χώρους, παραπέμποντας στους αρχαίους μύθους του Λαβύρινθου και του Μίτου της Αριάδνης, στην ουσία δημιουργούν ένα σύνολο αδιάσπαστο.

Ταυτόχρονα η διάχυση του χρώματος σε πολλά έργα της έξω από τον πίνακα, στην κορνίζα, δίνει την αίσθηση της ρευστότητας των πραγμάτων.

Το έργο της εικαστικό χειροτέχνημα με πράγματα που αποκτούν ιδιαίτερη σημειολογία: μια καρέκλα, μια κορδέλα, ένα ρούχο που ακουμπά νωχελικά πάνω στο σώμα, που γλιστρά πάνω στο πάτωμα.

Η δημιουργός αφηγείται περιπέτειες σε δαιδαλώδεις διαδρομές, με κυρίαρχο στοιχείο την κόκκινη κορδέλα, που διατρέχει όλο το έργο της και άλλοτε συμπλέκει φιγούρες, άλλοτε διαχωρίζει τα πολυεπίπεδα της εικαστικής έκφρασης. Με το έντονο χρώμα της αιχμαλωτίζει, με την κίνησή της απελευθερώνει. Η παιδικότητά της, το παιχνίδισμά της χάνονται μέσα στο άπειρο ενός μη οριοθετημένου χώρου…

Τα χέρια πέρα από κάθε ωραιοποίηση αποκαλύπτουν με την ασχήμια τους – που σκόπιμα επιλέγει – τον πρωταρχικό τους ρόλο: λειτουργούν ως εργαλεία, μεταμορφώνουν σχήματα και χρώματα σε υλικά που δονούνται από ανάσες ζωής…

Τα πρόσωπα σκιώδη και κατηφή, άλλοτε η προοπτική τους τέτοια που τα εξαφανίζει: ο προβληματισμός της καλλιτέχνιδας για έναν κόσμο αβέβαιο…

Και ενώ τα σώματα με τη χαλαρότητά τους παραπέμπουν σε μια νιρβάνα, σε δεύτερη ανάγνωση αποκαλύπτεται η αποτύπωση μιας θύελλας καταχωνιασμένης στα άδυτα του ασύνειδου.

Η εικαστική υπαινικτικότητα της Ιωάννας Ασσάνη σου δίνει το περιθώριο να φανταστείς πράγματα, να ερμηνεύσεις σύμβολα, να κατανοήσεις τις ανθρώπινες σχέσεις.

Ή να αισθανθείς Ανήμπορος να αλλάξεις τα πράγματα γύρω σου…

Αδύναμος να ξετυλίξεις το Μίτο της Αριάδνης για να βρεις την έξοδο σ’ έναν κόσμο γεμάτο αδιέξοδα…

ΕΡΓΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η Ιωάννα Ασσάνη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Από το1985 έως το 1990 σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Θεσσαλονίκης στα εργαστήρια του Β. Δημητρέα και Μ. Θεοφυλακτόπουλου. Ουσιαστικά όμως διδάχθηκε το ''βλέμμα στις Τεχνες'' από τον ιστορικό και κριτικό Τεχνης Ε. Μαυρομμάτη.

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΕΧΝΗΣ:

• 1993 - "Η΄ΔΗΜΗΤΡΙΑ", (Βαφοπούλειο),

• 1994 - Δ.Ε.Π.Κ.Α, (Αρχαιολογικό Μουσείο Σερρών),

• 1995 - "Λ΄ΔΗΜΗΤΡΙΑ", (Πινακοθήκη Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών),

• 2000 - "Έκθεση Μινιατούρας", (ΙΑΝΟΣ, Θεσσαλονίκη),

• 2004 - "99+1 Εικαστικοί", (Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Απ.Β1, Λιμάνι Θεσσαλονίκης),

• 2006 - Τρεις ομαδικές εκθέσεις "111+1", ( Ιωάννινα, Αθήνα, Ιερισσός ),
-Συμμετοχή στο 1ο Διεθνές Συμπόσιο Τέχνης της Ιερισσού του Σ.Κ.Ε.Τ.Β.Ε,
Ιερισσός Χαλκιδική.

• 2007 - "Ομαδική έκθεση μελών του ΣΚΕΤΒΕ'', Περιστύλιο ΚΒΘΕ Θες/νίκη.

• 2009 - Διεθνής Mail -Art, ''Όχι στη Βία, Ναι στη Δημιουργία'', ΣΚΕΤΒΕ, Θες/νίκη

• 2010 - ''Έκθεση Μινιατούρας'' (Αίθουσα Βλάσση, Θεσσαλονίκη), κ.α.
- Δημήτρια 2010, 2 ομαδικές εκθεσεις των μελών του ΣΚΕΤΒΕ,
στην Πινακοθήκη της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και στο Βαφοπούλειο
πνευματικό κέντρο, παρουσίαση της performance: ''H Μουντζούρα''
- Ομαδική Έκθεση Τέχνης του ΣΚΕΤΒΕ στο Στρατόπεδο ΚΟΔΡΑ, Θες/νικη
(οργάνωση κι επιμέλεια έκθεσης)
. 2011 - Ομαδική έκθεση ΣΚΕΤΒΕ στη Γκαλερί ΕΨΙΛΟΝ, Θεσ/νίκη

Είναι Γ. Γραμματέας του Συλλόγου Καλλιτεχνών Βορείου Ελλάδος.(ΣΚΕΤΒΕ)
και Μέλος ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών Πολιτιστικών Θεμάτων (ΠΕΕΠΟΘΕ)

-Μέλος του Ε.Ε.Τ.Ε , του Δίκτυου ''Θέατρο στην Εκπαίδευση'', των Καθηγητών Καλλιτεχνικών Μαθημάτων Μέσης Εκπαίδευσης, του ΣΚΕΤΒΕ.
Έργα της υπάρχουν σε ιδιωτικές συλλογές, στην Πινακοθήκη της Ιερισσού Χαλκιδικής και στην Πινακοθήκη Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Θεσσαλονίκης.
Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά Τέχνης ''ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ'', ''ARTI'', ''ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ και ΘΕΑΤΡΟ''

Οι Ποιητικές της Συλλογές εκδίδονται στην ηλεκτρονική εφημερίδα του ΣΚΕΤΒΕ, Θες/νίκη

Από το 1991 έως και σήμερα διδάσκει στην Μέση Εκπαίδευση ως καθηγήτρια της Εικαστικής Αγωγής. Εχει στο ενεργητικό της εισηγήσεις και οργανώνεις εργαστηρίων στην Πανελλήνια ένωση καθηγητών Καλλιτεχνικών μαθημάτων και στην Ένωση Εκπαιδευτικών Πολιτιστικών Προγραμμάτων. Εργασίες της παρουσιάστηκαν στα :

• 2005 -Ημερίδα με θέμα : Οι Τέχνες στα Σχολεία », διοργάνωση Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας στα πλαίσια των «μ΄ΔΗΜΗΤΡΙΩΝ». Θέμα παρουσίασης: ''Σχολικό Θέατρο - εμπειρίες και προβληματισμοί'', Θες/νικη

• 2006 - 8ο Σεμινάριο Β. Ελλάδος με θέμα : « Το εργαστήριο θεμέλιο της εικαστικής σκέψης », διοργάνωση Πανελλήνιας Ένωσης Καθηγητών Καλλιτεχνικών μαθημάτων, Θέμα παρουσίασης: '' 9 Μουσικές Ζωγραφιές – η Στιγμή'', Η τεχνική του Μαύρου Θεάτρου , Θεσ/νικη


• 24ο Σεμινάριο Αθήνας με θέμα : « Μέθοδοι και πρακτικές Καλλιτεχνικής Παιδείας », διοργάνωση Ένωσης Καθηγητών Καλλιτεχνικών μαθημάτων, Θέμα παρουσίασης: το δρώμενο « 9 Μουσικές Ζωγραφιές – η Στιγμή », Αθήνα.


• 2007 -9ο Σεμινάριο Β. Ελλάδος: « Η διδακτική της Σύνθεσης », οργάνωση Ένωσης Καθηγητών Καλλιτεχνικών μαθημάτων, Θέμα παρουσίασης: « Εικαστικές λύσεις-προτάσεις για μια θεατρική παράσταση », Θες/νίκη.


• 2008 -10ο Σεμινάριο Β. Ελλάδος, διοργάνωση Ένωσης Καθηγητών Καλλιτεχνικών Μαθημάτων, Θέμα παρουσίασης: « Η εικόνα ως αναπόσπαστο μέρος μιας θεατρικής δράσης », Θες/νίκη.


• -Πανελλαδικό Συνέδριο Εκπαιδευτικών Καλλιτεχνικών Μαθημάτων: «Διδακτική της Τέχνης και Εργαστηριακές εφαρμογές», θέμα παρουσίασης: « Το βίντεο ως αναπόσπαστο μέρος μιας θεατρικής πράξης », Αθήνα.


• -Ημερίδα με θέμα: « Η έννοια της διαπολιτισμικότητας και διαθεματικότητας στα Προγράμματα Καινοτόμων διεθνών δράσεων ( μελέτη περίπτωσης eTwinning ), διοργάνωση των Σχολικών Συμβούλων Αγγλικής, Καλλιτεχνικών, Πληροφορικής και Μουσικής και της Περιφερειακής Δ/νσης Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, παρουσίαση Πολιτιστικού προγράμματος με θέμα: « Η Διαφορετικότητα - Αναφορά σε δύο δράσεις από την παράσταση " Όνειρα Εικονικής Πραγματικότητας " », Θες/νίκη.


• -Συνέδριο Καθηγητών Καλλιτεχνικών Μαθημάτων Β.Ε: εργαστήριο με Θέμα : ''Μια Ιστορία σε Μαύρο Θέατρο'', Θες/νίκη.


• 2009 -Πανελλήνιο Συνέδριο Καθηγητών Καλλιτεχνικών Μαθημάτων. Θέμα παρουσίασης : ''ο τυφλός κι ο κυνηγός'', μια ιστορία σε Μαύρο θέατρο, Αθήνα.


• 2010 -1ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ένωσης Εκπαιδευτικών Πολιτιστικών Θεμάτων. Εργαστήριο με Θέμα: ''To όνειρο'', το μαύρο θέατρο και η δημιουργία μουσικοκινητικού δρώμενου'', Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα.


• -Διαδραστικό Εργαστήριο με θέμα ''Κόσμοι Παράλληλοι'', ημέρα Σχεδίου, ΣΚΕΤΒΕ και Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Νεολαίας του Δήμου Θεσσαλονίκη.


• -Εργαστήριο Μαυρου Θεάτρου με θέμα: '' Το Όνειρο'', Τεχνικές και κατασκευή, δημιουργία θεατρικού Δρώμενου/ Πανελληνιο Συνέδριο Καθηγητών καλλιτεχνικών μαθημάτων, ΑΣΚΤ Αθηνων.


• Καλλιτεχνικό Εργαστήριο ΣΚΕΤΒΕ, με θέμα: ''Από το Ειδικό έργο στο Συνολικό'', στρατόπεδο ΚΟΔΡΑ


• Εισήγηση της Θ. Δράσης ''η Στιγμή'' στο συνεδριακό κεντρο Νάουσας.


• 2011 -Εισήγηση με θέμα: ''To κουστούμι στο Μαύρο Θέατρο'', στο σεμινάριο των Καθηγητών Καλλιτεχνικών Μαθημάτων, Βυζαντινό Μουσείο - Εργαστήριο στους καθηγητές Α΄/θμιας κ Β΄/ θμιας εκπαίδευσης, με το ίδιο θέμα, Γυμνάσιο Βασιλικών, Θεσ/νίκη.


• - Εργαστήριο με θέμα: ''Εικαστικό Θέατρο - Η εικόνα στη θεατρική πράξη'', 2ο Σύμπόσιο ΠΕΕΠΟΘΕ, Αλιμος, Εκπαιδευτήρια Μαλλιάρα./ -Εισήγηση: ''Κόσμοι Παράλληλοι - DNA- η Διαφορετικότητα''

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ:

-Έχει σκηνογραφήσει το Θ. έργο: "0 μικρός πρίγκιπας" με την ομάδα ''Αναζήτηση'',
Σκηνοθεσία Σ. Καρακάντζα, Θέατρο Καβάλας, " ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ''87 ".

-Έχει γράψει, σκηνοθετήσει τα Θεατρικά Έργα:

• 2004 - performance με τίτλο ''Τα Πάθη'', σε μουσική του Peter Gabriel


• 2005 - Performance με τίτλο "9 Μουσικές Ζωγραφιές", Σκηνοθεσία, ArtVideo, σκηνογραφία μαύρου θεάτρου / Χορογραφία Ο. Παχυγιαννακη, / κείμενα Α. Γωγοπούλου ( Β΄ Βραβείο -Πανελλήνιοι Καλλιτεχνικοί Αγώνες Μαθητικού Θεάτρου )


• 2006 - Θεατρική μεταφορά του Μυθιστορήματος του Μ. Ente : "Οι κατακόμβες του Μισραίμ", Σκηνοθεσία, artvideo, σκηνικά - κοστουμια. / Χορογραφία Ο. Παχυγιαννάκη


• 2007 - Θεατρικό έργο: "Όνειρα Εικονικής Πραγματικότητας",Σκηνοθεσία, ArtVideo, κείμενα. / Χορογραφία Ο. Παχυγιαννάκη.


• 2008 -‘’Mε την κάμερα στο χέρι’’, project διδασκαλίας και δημιουργίας artvideo σε μαθητές του Γυμνασίου. ArtVideo ''Τα παιδιά''.


• 2009 - Θεατρικό Έργο "www. MaryPoppins11gym.gr'', Σκηνοθεσία, σκηνογραφία με την τεχνική του Μαυρου θεατρου, ArtVideo. / Χορογραφία Ο. Παχυγιαννάκη, ( Γ΄ Βραβείο, Π.Κ.Α.Μ.Θ ),


• 2010 - Θεατρικό έργο: ''Κόσμοι Παράλληλοι''. Σκηνοθεσία, ArtVideo, σκηνικά κοστούμια. / Θεατρικό κείμενο στο ''μονόπρακτο για τρεις Γυναίκες'' Α. Γωγοπούλου.


• 2011 - Performance ''Σελίδα Γραπτού'' J.Prevert, σε μουσική του N. Martin, 2o Συμπόσιο ΠΕΕΠΟΘΕ, Αλιμος, Εκπαιδευτήρια Μαλλιάρα.